پلو شوشتری با شوید خشک معطر ریشه در سفره های پر برکت خوزستان دارد، این غذا صرفاً ترکیبی از برنج و حبوبات نیست، بلکه نمونه ای از اصول تغذیه ای صحیح است. رکن اصلی این غذا، برنج، لوبیا چشم بلبلی (سرشار از فیبر و پروتئین) و شوید خشک است. از دیدگاه طب سنتی، طبع گرم و خشک شوید در طرز تهیه پلو شوشتری، مصلح بسیار قوی برای سردی برنج بوده و هضمی سبک تر و سازگار تر با گوارش را به همراه می آورد.
در این مقاله، نه تنها آموزش پلو شوشتری اصیل خوزستانی با گوشت گوسفندی را به صورت گام به گام ارائه می دهیم، بلکه بر نکات تخصصی حفظ خواص گیاهی، فعال سازی عطر سبزیجات و اصول طبع شناسی پلو شوشتری تأکید خواهیم کرد. همچنین در ادامه، فوت و فن های لازم برای طبخ پلو شوشتری با گوشت گوسفندی را خواهید دید.
پلو شوشتری اصیل و نقش شوید خشک در تعادل طعم وطبع
شناخت طبع مواد در پخت غذا های سنتی ایرانی، کلید سازگاری غذا با بدن است. پلو شوشتری به دلیل ساختار گیاهی-پروتئینی خود، از نظر طبع شناسی غذایی بسیار غنی است. همانطور که ذکر شد، برنج طبع سردی دارد و نقش شوید خشک به عنوان مصلح، مهم می شود.
شوید دارای طبع گرم است که اثر سردی برنج را خنثی می کند. همچنین این سبزی دارای خواص ضد نفخ قوی در مقابل لوبیای دستور پلو شوشتری است. استفاده از شوید خشک با کیفیت که به روش اصولی فرآوری شده، تضمین کننده این است که تمام اسانس های روغنی (که حامل خواص دارویی هستند) در فرآیند پخت به پلو منتقل شوند و عطر دهی با شوید خشک به بهترین شکل صورت پذیرد. برای مشاهده قیمت و خرید شوید خشک پلو شوشتری کلیک کنید.
انواع پلو شوشتری
- پلو شوشتری با گوشت گوسفندی: گوشت گوسفند دارای طبع گرم است و در ترکیب با شوید گرم، برای فصول سرد سال یا افرادی با طبع سرد (بلغمی و سوداوی) بسیار مناسب است.
- پلو شوشتری با مرغ: مرغ (به ویژه سینه) طبع نسبتاً سردی دارد. در این حالت، باید حتماً میزان زعفران، فلفل سیاه و شوید خشک را افزایش داد تا طبع غذا گرم تر شود و از منظر طب سنتی، غذا متعادل بماند.
طرز تهیه پلو شوشتری با گوشت مجلسی (دستور اصلی)
برای طبخ یک پلو شوشتری مجلسی و اصیل، نسخه گوشت گوسفندی یا ماهیچه انتخاب می شود. این آموزش پلو شوشتری با شوید خشک، دستور اصلی و خوزستانی پلو شوشتری می باشد.
مواد لازم برای تهیه پلو شوشتری با گوشت (برای ۶ نفر)
| مواد لازم | مقدار | نکات تخصصی طبخ |
| برنج ایرانی مرغوب | ۴ پیمانه | برنج باکیفیت دانه بلند |
| لوبیا چشم بلبلی | ۱.۵ پیمانه | از شب قبل خیسانده و نیم پز شود. |
| گوشت گوسفندی (ماهیچه یا تکه ای) | ۴۰۰ تا ۵۰۰ گرم | گوشت با استخوان، طعم و ژلاتین بیشتری به پلو می دهد. |
| شوید خشک | ۶ قاشق غذاخوری سر پر | عطر شوید خشک را قبل از ترکیب، آزاد کنید. |
| پیاز | ۳ عدد متوسط | برای پخت گوشت |
| زعفران دم کرده غلیظ | ۴ قاشق غذاخوری | برای رنگ و عطر پلو شوشتری مجلسی. |
| روغن حیوانی یا کره | به میزان لازم | برای طعم و عطر سنتی جنوبی. |
| ادویه جات | نمک، فلفل سیاه، زردچوبه، پودر زیره | زیره، مصلح قوی برای نفخ و طعم دهنده مکمل. |
مراحل طرز تهیه پلو شوشتری با شوید خشک
۱. آماده سازی گوشت
- تفت و ادویه زنی: دو عدد پیاز را نگینی خرد کرده و با روغن حیوانی تفت دهید. گوشت های تکه ای را اضافه کرده و با حرارت بالا تفت دهید تا تغییر رنگ دهند. زردچوبه، فلفل سیاه و نمک را اضافه کنید.
- پخت آهسته: آب جوش اضافه کنید و اجازه دهید گوشت با حرارت بسیار ملایم، حدود ۳ تا ۴ ساعت بپزد تا کاملاً نرم و ریش ریش شود. در ۳۰ دقیقه پایانی، یک قاشق زعفران دم کرده و کمی پودر زیره برای تکمیل طعم و خواص دارویی اضافه کنید. آب گوشت باید کاملاً کشیده و غلیظ باشد.
۲. فعال سازی عطر شوید خشک
- فعالسازی اسانس: پیاز باقی مانده را ریز خرد کرده و با کمی روغن در یک تابه کوچک تفت دهید. حالا شوید خشک باکیفیت را به پیاز داغ اضافه کنید و فقط به مدت ۳۰ ثانیه تفت دهید. این حرارت کوتاه، اسانس های روغنی شوید را فعال می کند و عطر دهی با شوید خشک را به حداکثر می رساند.
- ترکیب مایه پلو: لوبیا چشم بلبلی نیم پز و آبکش شده را به شوید و پیاز داغ اضافه کنید. مقداری از سس غلیظ گوشت و کمی زعفران را به این مخلوط اضافه کنید و به آرامی هم بزنید.
۳. لایه چینی و دم کردن برنج
- آبکش کردن برنج: برنج را به موقع آبکش کنید (کمی سفت تر از حد معمول).
- لایه چینی: در قابلمه، ته دیگ دلخواه را بچینید. برنج و مایه لوبیا و شوید را به صورت لایه لایه قرار دهید. گوشت پخته شده را در لایه های میانی یا روی سطح بگذارید.
- دم کشیدن کامل: مابقی زعفران دم کرده و کره داغ را روی پلو بریزید. پلو را با دم کنی پوشانده و به مدت ۵۰ تا ۶۰ دقیقه روی حرارت بسیار ملایم دم بگذارید تا دانه های برنج کاملاً پف کنند و عطر شوید پلو شوشتری در تمام پلو پخش شود.
فوت و فن های تهیه پلو شوشتری با شوید خشک
حفظ خواص مواد اولیه به اندازه طعم نهایی اهمیت دارد. این نکات تخصصی به شما کمک میکنند تا یک پلو شوشتری خوشمزه و سالم داشته باشید.
- خیساندن لوبیا برای کاهش نفخ: برای جلوگیری از نفخ، لوبیا را حداقل ۱۲ ساعت خیسانده و حتماً با کمی زیره (در مرحله پخت گوشت) ترکیب کنید. زیره به عنوان یک مصلح قوی، طبع غذا را گرم تر کرده و نفخ حبوبات را از بین می برد.
- پخت برنج: برای جلوگیری از شفته شدن پلو مخلوط، پس از آبکش کردن برنج، آن را با آب سرد نشویید، بلکه مستقیماً اجازه دهید کمی بخار خود را از دست بدهد و سپس لایه چینی کنید. این کار به حفظ دمای مناسب برنج برای دم کشیدن کمک می کند.
- پلو شوشتری دونفره: برای تهیه پلو شوشتری دونفره، تمامی مواد را به یک دوم کاهش دهید. اما نسبت ادویه های گرم مانند زیره و شوید خشک را متناسب با برنج حفظ کنید تا تعادل طبع به هم نخورد.
نتیجه گیری
پلو شوشتری با شوید خشک نمونه ای درخشان از آشپزی ایرانی است که در آن، لذت طعم و فواید سلامتی در یک قابلمه جمع شده اند. در این مقاله، بر اهمیت استفاده از مواد اولیه مرغوب در تهیه پلو شوشتری اصیل تأکید کردیم. با کمک طرز تهیه پلو شوشتری بالا، می توانید به راحتی یک پلو شوشتری مجلسی اصیل خوزستانی تهیه کنید. حتی اگر جنوبی نباشید.
